[ Pobierz całość w formacie PDF ]
HISTORYCZNE
BITWY
PIOTR DROŻDŻ
BORODINO 1812
Dom Wydawniczy Bellona
Warszawa 2003
Dom Wydawniczy Bellona prowadzi sprzedaż wysyłkową swoich
książek za zaliczeniem pocztowym z 20-procentowym rabatem od
ceny detalicznej.
Nasz adres:
Dom Wydawniczy Bellona
ul. Grzybowska 77
00-844 Warszawa
tel.: 652-27-01 (Dziat Wysyłki)
infolinia: 0-801-12-03-67
Internet:
e-mail: biuro ©bellona.pl
Opracowanie graficzne serii: Jerzy Kępkiewicz
Ilustracja na okładce: Paweł Głodek
Redaktor: Andrzej Wójcik
Korektor: Hanna Śmierzyńska
© Copyright by Piotr Drożdż, Warszawa 2003
© Copyright by Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa 2003
ISBN 83-11-09577-9
WSTĘP
Kontynent europejski nie mógł nigdy „narzekać" na brak
wojen. Samo istnienie wielu narodowości musiało doprowadzać
do prawie bezustannego stanu wrzenia, który często znajdował
ujście na polach bitew. Jak podaje jeden z wybitnych histo-
ryków wojskowości Michael Howard, tylko w latach
1600-1945 stoczono 129 wojen' między państwami europej-
skimi. Wśród nich 47 przypada na wiek XVII. Nieco mniej,
bo 37 — na XVIII. 36 wojen miało miejsce w wieku XIX,
a 7 w ciągu czterdziestu pięciu lat XX stulecia. Przytoczone
liczby świadczą o stałej obecności wojen w dziejach ludzkości.
Zresztą nie od dziś wiadomo, że dzieje świata to dzieje przede
wszystkim bitew, potyczek i walnych batalii.
Przełom XVIII i XIX wieku to okres niezwykle burzliwy,
jeśli chodzi o dzieje Europy. W owym bowiem czasie przez
stary kontynent przetaczały się nic spotykane dotąd ogromne
masy walczących ze sobą wojsk. Do rzadkości należały
tereny, gdzie nic stoczono by jakiejś batalii, albo chociaż nie
miał tam miejsca przemarsz kolumn wojskowych. Pola bitewne
usłane zostały dziesiątkami i setkami tysięcy poległych
żołnierzy, a to głównie za sprawą zmienionej taktyki wojennej.
Czas ten, trwający od 1796 do 1815 roku, nazywany jest
' M. Howard,
Wojna w dziejach Europy.
Wrocław 1990, s. 5.
w dziejach historii świata „epoką napoleońską". I nie bez
kozery nosi takie miano, gdyż do tego czasu jeszcze nic
zdarzyło się, aby Europa stała się terenem tak długo zdomino-
wanym przez jedną osobę — Napoleona Bonaparte. Jak się
później okazało, również do dziś nie zaistniała podobna sytuacja.
„Korsykański diabeł", bo tak również nazywano Bonapar-
lego, swoją dominację opiera! na sile armii i na wojnach
toczonych przy jej udziale. Właściwie cale publiczne życie
Napoleona toczyło się na polach bitewnych. W ciągu swego
życia stoczył ponad 60 batalii i potyczek, z czego przy-
gniatająca większość była zwycięska. Pasmo porażek pojawiło
się dopiero w latach 1812-1815. Stało się to wskutek utraty
ponad 600-tysięcznej Wielkiej Armii na mroźnych bezdrożach
Rosji. Od tej pory Napoleon musiał się mierzyć z silniejszymi
przeciwnikami, bo o odtworzeniu potencjału wojskowego
Francji nie mogło już być wówczas mowy.
Właśnie epizod tego ostatniego okresu wydał mi się
szczególnie ciekawy. Przedmiotem niniejszej pracy będzie
bitwa pod Borodino (ok. 150 km na zachód od Moskwy), do
której doszło 7 września 1812 roku. Wygrana przez Napoleona,
otworzyła drogę Wielkiej Armii do wrót Moskwy. Jednak, jak
się okazało, była to ostatnia zwycięska bitwa „małego kaprala"
w jego zamierzeniach podbicia świata. W późniejszych latach
również odnosił zwycięstwa, ale były to bitwy nic ofensywne,
lecz mające powstrzymać parcie wrogich armii ku granicom
Francji. Można chyba nawet stwierdzić, że batalia na polach
pod wsią Borodino stała się dla Napoleona punktem zwrotnym
w karierze polityczno-wojskowej. Długo oczekiwane starcie
z wojskami rosyjskimi nic doprowadziło do ich rozbicia,
a sama Wicłka Armia straciła kilkadziesiąt tysięcy zabitych
i rannych żołnierzy. Nie tego spodziewał się wielki Bonaparte,
który gromił od 1796 roku wszystkie armie Europy, wszystkich
władców i dowódców. Przecież armia rosyjska też uległa
bagnetom francuskim pod Frydlandem i Iławą Pruską. Ale tu.
pod Borodino, zaciekłość i męstwo żołnierzy carskich przeszły
[ Pobierz całość w formacie PDF ]